Druk op strafrechtadvocaten blijft toenemen

AMSTERDAM, 17 november 2025 – De strafrechtadvocatuur in Nederland staat al jaren onder zware druk. Advocaten geven aan dat de werkdruk stijgt, de tarieven achterblijven en dat vooral pro-formazaken nauwelijks voldoende inkomsten genereren om een gezonde praktijk te kunnen draaien. Hierdoor komt niet alleen de financiële positie van strafrechtadvocaten in het gedrang, maar ook de toegankelijkheid van goede rechtsbijstand voor verdachten.

Strafrechtadvocaten en pro-forma

Een groot deel van het werk van strafrechtadvocaten bestaat uit pro-formazaken: korte zittingen waarin de rechter bepaalt of het voorarrest wordt verlengd en welke onderzoekswensen nog openstaan. Hoewel deze zittingen vaak slechts enkele minuten duren, vereist de voorbereiding veel tijd. Dossiers moeten worden doorgenomen, cliënten moeten worden gesproken en juridische strategieën moeten worden afgestemd. Voor deze werkzaamheden ontvangen advocaten echter een forfaitair tarief, dat niet meegroeit met de feitelijke tijdsinvestering.

Daarbij komt dat de vergoeding in veel strafzaken afkomstig is uit de gesubsidieerde rechtsbijstand. De vergoedingen binnen dit systeem behoren tot de laagste van Europa. Uit onderzoek blijkt dat strafrechtadvocaten soms minder dan de helft ontvangen van wat vergelijkbare commerciële zaken opleveren. Het resultaat: lange dagen, hoge werkdruk en beperkte financiële ruimte.

Kosten lopen op

Ondertussen lopen de kosten voor advocaten steeds verder op. Uit het inkomen moeten onder meer worden betaald:

• kantoorhuur
• verzekeringen (zoals beroepsaansprakelijkheid en rechtsbijstand)
• griffierechten en kantoorkosten
• salaris van personeel en ondersteuners
• studiekosten en verplichte opleidingen
• administratie, ICT en beveiliging van cliëntgegevens

Wanneer deze kosten worden afgetrokken, blijft er voor veel strafrechtadvocaten slechts een bescheiden inkomen over. Vooral jonge advocaten stappen daardoor uit het vak of kiezen voor commerciële rechtsgebieden waar de tarieven hoger liggen.

Recht op advocaat

De gevolgen zijn groot. Steeds minder advocaten willen strafzaken doen, terwijl het aantal complexe dossiers juist toeneemt. Dit raakt de rechtsstaat direct: iedere verdachte heeft recht op een advocaat, maar wanneer er te weinig strafrechtadvocaten overblijven, komt dat fundamentele recht onder druk te staan.

De roep om structurele verbetering klinkt dan ook steeds luider. Advocaten pleiten voor hogere vergoedingen, minder administratieve lasten en meer waardering voor het belangrijke werk dat zij verrichten. Want een goed functionerende strafrechtadvocatuur is essentieel voor een eerlijke en onafhankelijke rechtspraak.