Column: De ironie van het anti-AZC-lied

Soms is het leven ironischer dan satire. Wat begon als een anti-AZC-lied, bedoeld om weerstand te zaaien tegen asielzoekerscentra, heeft onbedoeld iets prachtigs in gang gezet: een massale golf van solidariteit. Sinds het lied viral ging, meldden zich honderden, zo niet duizenden Nederlanders aan als vrijwilliger bij AZC’s.

De toon van het lied was fel, de boodschap hard. Het moest boosheid mobiliseren — “tegen de opvang van vreemdelingen, tegen het systeem.” Maar wat het werkelijk deed, was de spiegel ophouden. Veel mensen hoorden de haat, keken naar zichzelf en dachten: zo willen wij niet zijn.

Een omgekeerde beweging

Binnen enkele dagen na de mediastorm zagen opvanglocaties in plaatsen als Ter Apel, Budel, Nijmegen en Alkmaar een plotselinge stijging in het aantal aanmeldingen van vrijwilligers. Mensen kwamen helpen met taallessen, kledinguitgifte, kinderactiviteiten, of gewoon om te praten.

Wat bedoeld was als protest, werd een katalysator van empathie. De haat bracht iets anders teweeg: de behoefte om goed te doen.

Muziek als spiegel van moraal

De geschiedenis leert dat provocatie soms het beste medicijn is tegen onverschilligheid. Dit lied, bedoeld als scheldzang, maakte Nederland wakker. Niet omdat mensen de boodschap steunden, maar omdat ze zich er juist tegen wilden afzetten.

Misschien is dat wel de les: als je de samenleving probeert te verdelen, ontdek je vaak hoeveel mensen juist willen verbinden.

Hoop als antwoord

In een tijd van verharding en cynisme laat deze onverwachte reactie zien dat er nog steeds iets goeds schuilt in de samenleving. Voor elke luide roeper van haat staan tientallen stille helpers op.

De ironie is compleet: het lied dat bedoeld was om afkeer te zaaien, bracht Nederland juist een beetje dichter bij elkaar.