Jan Roos vrijgesproken van opruiing: uitspraken waren absurdistisch bedoeld volgens rechter

Jan Roos vrijgesproken van opruiing

De politierechter heeft Jan Roos vrijgesproken van de aan hem ten laste gelegde opruiing. De zaak draaide om enkele uitspraken die Roos deed in een aflevering van het YouTube-programma Roddelpraat, waarin hij samen met Dennis Schouten regelmatig actuele onderwerpen en roddels bespreekt.

De rechter erkent dat het om “behoorlijk pittige uitspraken” ging, maar dat betekent nog niet automatisch dat er sprake is van opruiing in strafrechtelijke zin.

Behoorlijk pittige uitspraken, maar geen strafbaar feit

De politierechter stelt vast dat de uitspraken openbaar zijn gedaan, omdat de video op YouTube voor iedereen toegankelijk was. Ook werd voldaan aan de eis dat de uitlatingen mondeling of schriftelijk zijn gedaan. Daarmee waren de formele voorwaarden voor opruiing aanwezig.

Toch ging de rechter verder in op de bedoeling, context en toon van de uitspraken. Volgens de rechter moet bij het beoordelen van opruiing niet alleen worden gekeken naar de letterlijke bewoordingen, maar ook naar de bedoeling van de spreker, de omstandigheden waarin de uitspraken zijn gedaan, en de doelgroep waarop ze waren gericht.

Teksten niet opruiend bedoeld, maar absurdistisch

Volgens de rechter was er geen sprake van een opruiende bedoeling. De uitspraken van Jan Roos moeten worden gezien binnen de context van Roddelpraat, een satirisch en absurdistisch programma waarin de presentatoren bewust overdrijven om hun publiek te vermaken.

De rechter benadrukt dat in de afleveringen die aan het dossier zijn toegevoegd duidelijk te zien is dat de makers — waaronder Jan Roos — vooral de bedoeling hadden om te grappen, lachen en overdrijven. Het ging om satire, niet om het aanzetten tot onrust of geweld.

Daarom concludeerde de rechter dat de uitlatingen niet opruiend bedoeld waren en dat Roos vrijgesproken moest worden van het ten laste gelegde feit.

Belang van context en satire

De uitspraak onderstreept het belang van context en satire binnen de Nederlandse rechtspraak. Niet elke scherpe of provocerende uitspraak valt automatisch onder strafbare opruiing. Humor, satire en maatschappijkritiek vallen binnen de grenzen van de vrijheid van meningsuiting, zolang er geen sprake is van een duidelijke oproep tot geweld of wanorde.

Met deze uitspraak geeft de rechter opnieuw aan dat er in Nederland ruimte moet blijven voor satire, zelfs als deze grensoverschrijdend of provocerend aanvoelt.