DEN HAAG, 19 december 2025 0 Het kabinet zet een nieuwe stap om het dierenwelzijn in Nederland verder te versterken. Op 19 december 2025 is een ontwerpbesluit aangeboden aan de Tweede Kamer waarin het Besluit houders van dieren wordt aangepast. De kern van het voorstel is een uitbreiding van het verbod op toelating tot en deelname aan wedstrijden, tentoonstellingen en keuringen met gecoupeerde honden en paarden. Daarmee wil het kabinet een einde maken aan onduidelijkheden en uitzonderingen die in de praktijk nog steeds leiden tot deelname van dieren met ingrepen die niet in het belang van het dier zijn uitgevoerd.
Wat betekent couperen?
Couperen is het (gedeeltelijk) verwijderen van lichaamsdelen, zoals de staart of oren bij honden, of delen van de staart bij paarden. In Nederland is dit al jaren verboden wanneer het gebeurt zonder diergeneeskundige noodzaak. Toch bleek in de praktijk dat dieren die in het buitenland zijn gecoupeerd of onder uitzonderingen vallen, soms alsnog konden meedoen aan shows of wedstrijden. Dat botst met het uitgangspunt dat dierenwelzijn voorop moet staan.
Uitbreiding van het verbod
Het ontwerpbesluit breidt het bestaande verbod uit, zodat het niet langer alleen gaat om het verrichten van de ingreep, maar ook expliciet om het zichtbaar belonen of normaliseren van gecoupeerde dieren via keuringen en wedstrijden. Volgens het kabinet draagt deelname aan dit soort evenementen bij aan het in stand houden van ongewenste fok- en houdpraktijken.
Door de regels aan te scherpen wil de overheid voorkomen dat economische of esthetische motieven zwaarder wegen dan het welzijn van het dier. Het kabinet benadrukt dat shows en wedstrijden een belangrijke voorbeeldfunctie hebben richting fokkers, eigenaren en het publiek.
Uitzondering bij medische noodzaak
In het voorstel is ook aandacht voor situaties waarin een hond om medische redenen (deels) een staart heeft moeten laten amputeren. Voor deze specifieke gevallen wordt een ontwerpregeling voor vrijstelling meegestuurd, omdat het onwenselijk wordt geacht dat dieren die aantoonbaar om diergeneeskundige redenen zijn geopereerd automatisch worden uitgesloten van alle activiteiten.
Deze vrijstelling is strikt begrensd en geldt alleen wanneer er sprake is van een vastgestelde diergeneeskundige noodzaak. Daarmee wil het kabinet voorkomen dat de uitzondering alsnog wordt misbruikt.
Juridische procedure en rol van de Kamer
Het ontwerpbesluit is aan beide Kamers der Staten-Generaal voorgelegd in het kader van de zogenoemde voorhangprocedure, zoals vastgelegd in artikel 10.10 van de Wet dieren. Dat betekent dat de Tweede en Eerste Kamer zich eerst kunnen uitspreken voordat het besluit definitief wordt vastgesteld.
Pas vier weken na deze voorlegging mag het ontwerpbesluit worden aangeboden aan de Afdeling advisering van de Raad van State. Daarna volgt eventuele aanpassing en definitieve vaststelling. De Kamer heeft in deze fase dus nog invloed op de uiteindelijke inhoud.
Signaal naar fokkers en organisatoren
Met deze maatregel geeft het kabinet een duidelijk signaal af aan fokkers, verenigingen en organisatoren van evenementen. Het toelaten van gecoupeerde dieren wordt gezien als strijdig met modern dierenwelzijnsbeleid. Organisaties die wedstrijden, keuringen of tentoonstellingen organiseren, zullen hun reglementen hierop moeten aanpassen.
Ook voor internationale evenementen kan dit gevolgen hebben. Dieren die in het buitenland rechtmatig zijn gecoupeerd, kunnen in Nederland alsnog worden uitgesloten van deelname. Het kabinet acht dit gerechtvaardigd om het nationale dierenwelzijnsbeleid consequent te handhaven.
Breder beleid voor dierenwelzijn
De voorgestelde wijziging past binnen een bredere trend waarin de overheid strenger optreedt tegen ingrepen die het natuurlijke gedrag en uiterlijk van dieren aantasten. Eerder zijn al maatregelen genomen tegen schadelijke fokpraktijken en tegen het houden van dieren onder omstandigheden die hun welzijn schaden.
Volgens het kabinet is het belangrijk dat wetgeving niet alleen verboden oplegt, maar ook maatschappelijke normen bevestigt. Door gecoupeerde dieren te weren van het publieke podium, wordt het signaal afgegeven dat dergelijke ingrepen niet acceptabel zijn.
Vervolgstappen
De komende weken zal blijken hoe de Tweede Kamer reageert op het ontwerpbesluit. Eventuele moties of opmerkingen kunnen leiden tot aanpassingen. Als het besluit uiteindelijk wordt vastgesteld, zullen handhavingsinstanties en betrokken sectoren worden geïnformeerd over de nieuwe regels.
Duidelijk is dat het kabinet met deze stap het dierenwelzijn nadrukkelijker centraal stelt en bestaande mazen in de regelgeving wil dichten. Daarmee lijkt deelname aan shows met gecoupeerde honden en paarden in Nederland definitief tot het verleden te gaan behoren.
