Drone-inslag beschadigt Chernobyl-koepel: IAEA slaat alarm
AMSTERDAM, 6 december 2025 – De grote beschermconstructie boven de vernietigde reactor 4 van de kerncentrale van Tsjernobyl kan haar veiligheidsfunctie niet langer volledig uitvoeren. Dat meldt de International Atomic Energy Agency (IAEA) na onderzoek op het rampterrein in Oekraïne. De organisatie bevestigt dat een drone-inslag in februari van dit jaar de New Safe Confinement (NSC) — de enorme stalen koepel die radioactief materiaal moet insluiten — zwaar heeft beschadigd.
Volgens de IAEA is de beschermende structuur “ernstig beschadigd” en heeft het incident geleid tot het verlies van belangrijke veiligheidsfuncties, waaronder de capaciteit om radioactief afval effectief binnen de koepel te houden. De aanval veroorzaakte brand en beschadigde de buitenste beschermlaag van de constructie. Oekraïne houdt Rusland verantwoordelijk voor de aanval, maar Moskou ontkent betrokkenheid.
Noodzaak tot spoedrenovatie
IAEA-directeur Rafael Mariano Grossi benadrukt dat weliswaar geen permanente schade is ontstaan aan de dragende constructie of de belangrijkste monitoringsystemen, maar dat dit geen reden is voor geruststelling. “Beperkte tijdelijke reparaties zijn uitgevoerd, maar een tijdige en volledige restauratie is essentieel om verdere degradatie te voorkomen en de lange termijn kernveiligheid te garanderen,” aldus Grossi.
De IAEA, die permanent aanwezig is op de locatie, blijft betrokken bij de hersteloperaties en waakt over de stabiliteit van de situatie.
Kerncentrale opnieuw militair doelwit
Het is niet de eerste keer dat Tsjernobyl in de schijnwerpers staat sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne. In februari 2022, bij het begin van de grootschalige Russische invasie, namen Russische troepen de kerncentrale en het omliggende gebied in. Medewerkers van de centrale werden wekenlang gegijzeld voordat het terrein weer werd overgedragen aan Oekraïense autoriteiten.
De drone-inslag toont opnieuw aan hoe kwetsbaar nucleaire infrastructuur is tijdens gewapende conflicten — een zorg die de IAEA al meerdere keren heeft uitgesproken, zeker ook rond de kerncentrale van ZaporiChernobylzja.
Wat is de New Safe Confinement?
De NSC is een gigantische, boogvormige stalen constructie die tussen 2010 en 2019 werd gebouwd om de oude, vervallen sarcofaag uit 1986 te vervangen. De structuur is het grootste mobiele bouwwerk ter wereld en moest minimaal honderd jaar meegaan. Het project kostte €2,1 miljard en werd gefinancierd door meer dan 45 landen via het Chernobyl Shelter Fund.
Het doel: het radioactieve materiaal onder de oude reactor 4 veilig insluiten en grootschalige sanering mogelijk maken.
De ramp van 1986: blijvende gevolgen
Op 26 april 1986 explodeerde reactor 4 van de kerncentrale in wat toen de Sovjet-Unie was. Radioactieve deeltjes verspreidden zich over Oekraïne, Belarus, Rusland en grote delen van Europa. Meer dan dertig mensen kwamen direct om, terwijl duizenden sindsdien kampen met gezondheidsproblemen variërend van schildklierkanker tot ernstige geboorteafwijkingen.
De getroffen stad Pripyat staat nog altijd leeg en fungeert als schrijnend symbool van de grootste nucleaire ramp in de geschiedenis.
Internationale zorg om de situatie
De beschadiging van de NSC leidt internationaal tot grote bezorgdheid. Hoewel de belangrijkste constructieve elementen intact zijn, benadrukt de IAEA dat langdurige beschadigingen aan de beschermlaag risico’s kunnen veroorzaken voor de stabiliteit van het radioactieve materiaal binnenin. De organisatie roept daarom op tot snelle en grootschalige renovatie.
Zolang de oorlog voortduurt, blijft echter onzeker of hersteloperaties ongestoord kunnen plaatsvinden. Eén ding is duidelijk: het incident toont opnieuw aan hoe groot de risico’s zijn wanneer vitale nucleaire infrastructuur zich in een oorlogsgebied bevindt.