UTRECHT – De rechtbank Midden-Nederland heeft in de zaak van een 44-jarige man uit Culemborg beslist om zijn opgelegde tbs met voorwaarden om te zetten in een tbs met dwangverpleging. Door capaciteitsproblemen in klinieken zou de man anders zonder behandeling vrijkomen.
Voorwaarde overtreden
De man werd in november 2024 veroordeeld tot gevangenisstraf en tbs met voorwaarden voor een poging tot zware mishandeling. Bij tbs met voorwaarden gaat een betrokkene niet gedwongen naar een kliniek, maar moet hij zich wel houden aan een aantal strenge voorwaarden. De voorwaarden in deze zaak hielden onder andere in dat de man zich in een kliniek moest laten behandelen voor zijn stoornissen. Door zich in januari 2025 te onttrekken aan de behandeling heeft hij één van die voorwaarden overtreden. Daarom vroeg de officier van justitie aan de rechtbank om de tbs-maatregel om te zetten naar tbs met dwangverpleging.
Omzetting tbs
De rechtbank vindt eigenlijk dat de man in het kader van de tbs met voorwaarden geplaatst moet worden in een kliniek met een hoger beveiligingsniveau. Maar hiervoor is een wachttijd van anderhalf tot twee jaar. Een dergelijke wachttijd is niet te combineren met tbs met voorwaarden. Omdat de stoornis van de man tot nu toe niet behandeld is en het gevaar op een gewelddadig delict hoog is, kan de rechtbank niet anders dan de tbs met voorwaarden omzetten in een tbs met dwangverpleging. Bij deze vorm van tbs wordt de betrokkene verplicht opgenomen in een gesloten tbs-kliniek. Als de rechtbank de tbs niet om zou zetten, komt de man zonder behandeling op vrije voeten en dat vindt de rechtbank onverantwoord.
Passantenproblematiek
Deze beslissing betekent in de praktijk dat de man in de gevangenis blijft totdat er een plek voor hem is in een geschikte tbs-kliniek. Dat kan meer dan 2 jaar duren, omdat er al veel veroordeelden in de gevangenis wachten op een plek in een tbs-kliniek. Dit wordt de ‘passantenproblematiek’ genoemd: veroordeelden die geen gevangenisstraf uitzitten, maar wel in de gevangenis worden vastgehouden in afwachting van een plaatsing in een tbs-kliniek. Deze mensen hebben allemaal behandeling nodig, maar krijgen die niet zolang ze in de gevangenis zitten. De problematiek bestaat al jaren en de wachttijden zijn steeds langer geworden. De rechtbank benadrukt in de beslissing dat zij deze landelijke problematiek niet kan oplossen, maar slechts kan beslissen in individuele gevallen, zoals in de zaak van deze man uit Culemborg.
Uitspraak hier
Discussies