AMSTERDAM, 1 december 2025 – Het Nederlandse stroomnet raakt in 2025 verder uit balans. Uit onderzoek van Overstappen.nl blijkt dat de elektriciteitsprijs tot en met 1 december maar liefst 781 uur onder nul lag. Dat is al 68% vaker dan in heel 2024 en het hoogste aantal ooit gemeten. De toename wordt vooral veroorzaakt door een snel groeiend aanbod van zonne- en windenergie terwijl de vraag op piekmomenten achterblijft.
Grootste stijging ooit gemeten
De historische cijfers laten een duidelijke trend zien. In 2020 waren er 94 negatieve-prijsuren, in 2021 67 en in 2022 83. Vanaf 2023 stijgt het aantal uren fors: 307 in dat jaar, 465 in 2024 en nu al 781 uur in 2025. Opvallend is dat acht keer zelfs de prijs inclusief belastingen onder nul zakte, waardoor kleinverbruikers met een dynamisch contract geld toe kregen voor hun afname. Zulke momenten blijven uitzonderlijk en duren zelden langer dan een paar uur.
Aanbod groeit sneller dan verbruik
De explosieve stijging komt door de snelle groei van zonne- en windproductie. Tijdens uren met veel zon of wind komt er zoveel stroom beschikbaar dat de vraag achterblijft. Dan duikt de prijs onder nul. De meeste negatieve uren vallen dit jaar tussen 11.00 en 16.00 uur, precies wanneer zonnepanelen maximaal produceren. Omdat die stroom niet direct wordt gebruikt, ontstaat een steeds grotere disbalans op het elektriciteitsnet.
De verwachting is dat negatieve prijzen in de komende jaren vaker zullen voorkomen. Vooral de zomerse piekproductie van zonnepanelen zorgt voor een groeiend overschot op momenten waarop de vraag relatief laag is.
Gevolgen voor huishoudens
Voor huishoudens met een dynamisch contract zonder zonnepanelen kunnen negatieve uren financieel voordeel opleveren. Wie het energieverbruik kan verschuiven naar deze goedkope momenten, profiteert direct.
Voor huishoudens met zonnepanelen ligt dit anders. Tijdens negatieve uurprijzen betalen zij voor de stroom die zij terugleveren. De impact verschilt per installatie: panelen op het zuiden leveren vooral tijdens negatieve uren, terwijl oost-westopstellingen vaker produceren op momenten met positieve prijzen.
Meer balans nodig in het energienet
Het oplopende aantal negatieve uren toont aan dat het stroomnet moeite heeft de snelle groei van duurzame energieopwekking te verwerken. Energie-expert Tom Schlagwein van Overstappen.nl onderstreept het belang van maatregelen:
“We hebben dringend oplossingen nodig om het net beter in balans te krijgen. Denk aan vraagsturing, batterijopslag en slim laden van elektrische auto’s. Huishoudens kunnen helpen door te laden rond 13.00 uur of na 21.00 uur in plaats van tijdens de drukke avonduren.”
Ook bedrijven kunnen volgens Schlagwein hun elektriciteitsverbruik beter afstemmen op momenten van veel aanbod. Daarmee kunnen negatieve prijzen worden beperkt en wordt duurzame stroom efficiënter benut.
De trend van 2025 maakt duidelijk dat verdere uitbreiding van het net, slimme technologie en veranderend gedrag essentieel zijn om het energiesysteem toekomstbestendig te houden.
