Waarom links altijd de schuld krijgt terwijl rechts regeert
De hardnekkige mythe: links is schuldig, rechts bestuurt
In het publieke debat hoor je het voortdurend: “Links heeft het land kapotgemaakt.” Het is een refrein dat weerklinkt in talkshows, sociale media en verkiezingscampagnes. Maar wie de politieke werkelijkheid van de afgelopen vijftig jaar onder de loep neemt, ziet iets opvallends: rechts heeft bijna onafgebroken de macht gehad in Nederland.
Toch blijft het beeld hangen dat “de linkse elite” verantwoordelijk is voor alles wat misgaat — van immigratiebeleid tot woningnood, van stikstofcrisis tot koopkrachtverlies. Hoe kan dat?
Het frame dat nooit verdwijnt
Politiek rechts is al decennia meester in framing. “Links” wordt neergezet als wereldvreemd, betuttelend en economisch onrealistisch. Tegelijk presenteert rechts zich als nuchter, daadkrachtig en verantwoordelijk.
De ironie: veel van de problemen waarvoor “links” nu wordt aangevallen, zijn juist het gevolg van rechts beleid — privatiseringen, bezuinigingen en marktdenken. De woningmarkt, het openbaar vervoer, de zorg: allemaal deels verzelfstandigd of geprivatiseerd onder kabinetten waarin de VVD of het CDA de toon aangaf.
De PvdA zat er soms bij, maar vaak als juniorpartner — in compromissen die haar achterban verdeelden.
De cijfers liegen niet: rechts regeert
Sinds 1970 was Nederland 55 jaar verder, en in meer dan 80% van die tijd zat er een centrumrechtse coalitie in Den Haag.
Hieronder een overzicht van de kabinetten sinds 1970, met hun politieke kleur:
| Periode | Kabinet | Politieke kleur | Premier |
|---|---|---|---|
| 1971–1972 | Biesheuvel I | Centrumrechts (ARP, KVP, CHU, VVD) | Barend Biesheuvel |
| 1973–1977 | Den Uyl | Centrumlinks (PvdA, D66, PPR, KVP, ARP) | Joop den Uyl |
| 1977–1981 | Van Agt I | Centrumrechts (CDA, VVD) | Dries van Agt |
| 1981–1982 | Van Agt II | Gemengd (CDA, PvdA, D66) | Dries van Agt |
| 1982–1986 | Lubbers I | Centrumrechts (CDA, VVD) | Ruud Lubbers |
| 1986–1989 | Lubbers II | Centrumrechts (CDA, VVD) | Ruud Lubbers |
| 1989–1994 | Lubbers III | Centrum (CDA, PvdA) | Ruud Lubbers |
| 1994–1998 | Kok I (’Paars I’) | Centrumlinks (PvdA, VVD, D66) | Wim Kok |
| 1998–2002 | Kok II (’Paars II’) | Centrumlinks (PvdA, VVD, D66) | Wim Kok |
| 2002–2003 | Balkenende I | Centrumrechts (CDA, VVD, LPF) | Jan Peter Balkenende |
| 2003–2006 | Balkenende II | Centrumrechts (CDA, VVD, D66) | Jan Peter Balkenende |
| 2006–2007 | Balkenende III | Centrumrechts (CDA, VVD) | Jan Peter Balkenende |
| 2007–2010 | Balkenende IV | Centrum (CDA, PvdA, CU) | Jan Peter Balkenende |
| 2010–2012 | Rutte I | Centrumrechts (VVD, CDA, met PVV gedoogsteun) | Mark Rutte |
| 2012–2017 | Rutte II | Centrum (VVD, PvdA) | Mark Rutte |
| 2017–2022 | Rutte III | Centrumrechts (VVD, CDA, D66, CU) | Mark Rutte |
| 2022–2024 | Rutte IV | Centrumrechts (VVD, D66, CDA, CU) | Mark Rutte |
| 2024–heden | Demissionair Rutte IV / formatie Wilders | Rechts (VVD, PVV, NSC, BBB) | Mark Rutte / Geert Wilders in formatie |
Van de 18 kabinetten sinds 1970 waren er slechts drie échte linkse kabinetten: Den Uyl (1973–1977) en de twee Paarse kabinetten van Kok (1994–2002).
Alles daarbuiten was centrum of rechts.
De erfenis van het neoliberalisme
Vanaf de jaren ’80 — onder Lubbers en later Kok — werd het neoliberalisme de dominante ideologie. Marktwerking werd het wondermiddel voor alles: zorg, energie, onderwijs, woningmarkt.
Het resultaat? Hogere winsten voor bedrijven, maar ook meer onzekerheid voor burgers.
Toch bleef de boodschap: “de overheid moet kleiner, de burger zelfredzamer.” En wie daartegen protesteerde, werd weggezet als ouderwets links.
Dat is het succes van de rechtse retoriek: zelfs als hun beleid faalt, slagen ze erin de schuld elders te leggen.
De kracht van herhaling
Waarom werkt dat frame zo goed?
Omdat het aansluit bij gevoel. Links staat vaak voor verandering en nuance; rechts verkoopt eenvoud en daadkracht. In tijden van crisis klinkt dat aantrekkelijk.
En media spelen onbewust mee. De “linkse elite” is een makkelijk verhaal — het spreekt tot de verbeelding, ook al klopt het niet met de feiten.
Conclusie: tijd voor eerlijk politiek geheugen
Wie beweert dat links Nederland kapot heeft gemaakt, zou de geschiedenisboeken nog eens moeten openen.
Sinds 1970 is het beleid overwegend rechts geweest — economisch, sociaal en bestuurlijk. De belastinghervormingen, de afbraak van publieke sectoren, het woningmarktbeleid: allemaal besluiten van kabinetten waarin VVD en CDA de toon zetten.
Links krijgt de schuld, maar rechts heeft geregeerd.
De vraag is dus niet meer wie de schuld heeft, maar wie de verantwoordelijkheid neemt om het land weer in balans te brengen.
Ontdek meer van HBP Media
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
Kassa, hoe luidt het spreekwoord nog maar? Wie zijn billetjes brand moet op de blaren zitten.
Eindelijk weer kans op een normaal kabinet die de klus wel kan klaren. Laat doe asociaal schreeuwende Wilders maar weer…
Er is massaal fraude gepleegd, iedereen zegt dat ze op de PVV hebben gestemd. Ze moeten zeker 45 zetels hebben.