AMSTERDAM, 23 november 2025 – Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, ligt opnieuw zwaar onder vuur. Uit nieuw opgedoken, niet-geredigeerde rechtbankdocumenten blijkt dat het technologiebedrijf intern bewijs zou hebben achtergehouden dat wees op een direct oorzakelijk verband tussen het gebruik van hun platforms en negatieve effecten op de mentale gezondheid van gebruikers, vooral jongeren. De documenten zijn onderdeel van een omvangrijke Amerikaanse class action, aangespannen door tientallen schooldistricten tegen Meta, Google, TikTok en Snapchat.
Project Mercury: intern bewijs van schade
Het middelpunt van de aantijgingen is een intern Meta-onderzoek uit 2020, met de codenaam Project Mercury. Meta-wetenschappers werkten toen samen met onderzoeksfirma Nielsen om het effect te meten van het tijdelijk “deactiveren” van Facebook en Instagram. Uit dat onderzoek kwam een pijnlijk resultaat naar voren: gebruikers die een week stopten met sociale media, rapporteerden minder depressie, minder angstgevoelens, minder eenzaamheid en minder sociale vergelijking.
Volgens de documenten veroorzaakte dit intern grote zorgen. Waar Meta normaal gesproken onderzoek gebruikt om nieuwe inzichten te delen of producten te verbeteren, werd dit project abrupt stopgezet. De negatieve resultaten zouden volgens Meta beïnvloed zijn door de “bestaande negatieve mediaverhalen over het bedrijf”. Daarom, zo claimt Meta nu, werden de resultaten als onbetrouwbaar beschouwd.
Maar intern dachten medewerkers daar anders over. In interne chats zou een onderzoeker hebben gezegd: “De Nielsen-studie toont wél een oorzakelijke impact op sociale vergelijking.” Een andere medewerker trok een nog zwaardere parallel: het achterhouden van negatieve resultaten zou lijken op de tabaksindustrie die jarenlang de gezondheidsrisico’s van roken verborgen hield.
Meta’s publieke boodschap: ‘Geen bewijs van schade’
Terwijl intern volgens de documenten sprake was van duidelijke zorgen, bleef Meta naar buiten toe stellen dat het geen manier had om te meten of producten schadelijk waren voor bijvoorbeeld tienermeisjes. Deze tegenstrijdigheid vormt een belangrijk onderdeel van de rechtszaak.
Meta-woordvoerder Andy Stone ontkent dat er sprake is van het verbergen van bewijs. Volgens hem werd de studie stopgezet omdat de gebruikte methode niet deugde. “Al meer dan tien jaar luisteren wij naar ouders, doen we onderzoek en verbeteren we onze platforms om jongeren te beschermen,” aldus Stone.
Brede aanklacht tegen meerdere socialmediaplatforms
De documenten maken deel uit van een veel grotere rechtszaak, aangespannen door het advocatenkantoor Motley Rice namens schooldistricten in de hele Verenigde Staten. De centrale claim: socialmediabedrijven zouden bewust risico’s hebben verborgen die ze intern al jaren kenden.
Volgens de aanklacht hebben Meta, Google, TikTok en Snapchat:
- kinderen onder de 13 aangemoedigd om accounts aan te maken,
- onvoldoende gedaan om kindermisbruikcontent te bestrijden,
- productkeuzes gemaakt die de betrokkenheid van tieners vergrootten ten koste van hun veiligheid,
- geprobeerd organisaties voor kinderen te beïnvloeden met sponsoring.
Een opvallend voorbeeld: TikTok zou de Amerikaanse ouderorganisatie National PTA hebben gesponsord en daarna intern hebben opgeschept dat de organisatie “zou doen wat TikTok wilde”.
Zware verwijten aan Meta in het bijzonder
Hoewel alle platforms worden aangeklaagd, zijn de aantijgingen tegen Meta het meest gedetailleerd. De nieuw opgedoken documenten zouden aantonen dat:
- Meta bewust jeugdveiligheidsfuncties ontwierp die nauwelijks gebruikt werden,
- interne tests naar veiligheidsfuncties werden tegengehouden omdat ze groei konden remmen,
- Meta pas na 17 meldingen van sekshandel gebruikers verwijderde,
- interne teams jarenlang worstelden met kinderbeveiliging, maar geen groen licht kregen om maatregelen te nemen,
- Mark Zuckerberg in 2021 via sms liet weten dat “kinderveiligheid niet zijn hoogste prioriteit was”, in tegenstelling tot de ontwikkeling van de metaverse.
Meta ontkent dit alles en stelt dat citaten uit hun context zijn gehaald. Volgens het bedrijf zijn de veiligheidsmaatregelen voor tieners juist effectief en worden accounts die met sekshandel worden gelinkt meteen verwijderd.
Vervolg van de zaak
De documenten waarop de aanklacht is gebaseerd, zijn nog niet openbaar. Meta heeft een verzoek ingediend om ze deels te laten schrappen of verzegeld te houden. De rechter behandelt de kwestie op 26 januari in de rechtbank van Noord-Californië.
De uitkomst kan grote gevolgen hebben voor hoe socialmediabedrijven omgaan met jongeren, transparantie en productveiligheid. Schoolbesturen en kinderpsychologen volgen de zaak dan ook nauwlettend.
Ontdek meer van HBP Media
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
